Voor mijn educatieve project Brief aan de Samenleving (BAS) vraag ik leerlingen van groep 6 tot 8 om brieven te schrijven aan mensen die zij nog nooit gesproken hebben. Om zelf mee te maken hoe dat is, schrijf ik ook brieven in mijn blog. Deze week besloot ik een brief te schrijven naar de Nederlander. Want jeetje, wat is er allemaal aan de hand in ons kikkerlandje?!

Beste Nederlander,

14 december 2022

Beste Nederlander, 

Hoe gaat het vandaag met je? Ik hoop dat je een fijne dag hebt. Gezellig kletsen met collega's, misschien vanmiddag of vanavond een kop koffie met een koekje met het gezin, of een grote maaltijd met een grote familie. Ik hoop dat het goed gaat met je boerderij, je kinderen, je nieuwe functie als advocaat of je werk in de supermarkt. Misschien had je wel een topdag als pedagogisch werker bij de kinderopvang waar je werkt! Ik gun het je allemaal. 

De reden dat ik je schrijf (en daarmee eigenlijk ook mijzelf, bedenk ik me nu) is dat ik het over serieuze zaken wil hebben. Wij staan bekend om onze 'gezelligheid'. Een woord dat zich eigenlijk nooit echt goed laat vertalen, uniek in zijn betekenis. Gezellig heeft niet één betekenis, het betekent evengoed met zijn allen bij het haardvuur zitten als dat het betekent een spelletje doen in een jongerencentrum. Maar de laatste tijd vind ik het in Nederland niet zo gezellig meer. In mijn eigen kring wel. Ik speel spelletjes, ik eet taart met familie, ik doe leuke uitstapjes. Kei gezellig! 

Maar dan ga ik op een random maandagavond naar de website van NU.nl en gaat al die gezelligheid de deur uit. Op één avond zag ik drie berichten die me nog sterker laten beseffen waarom ik Cactus Educatie ben gestart. Het eerste bericht was dit bericht.

Hier wordt een mens niet echt vrolijk van. Dit is niet gezellig. Dit is vervelend, onnodig, en boven alles: een leugen. Iemand die achter het gedachtegoed van de FvD staat, krijgt olie op het vuur gegooid. Meer polarisatie. Want laten we wel wezen: niet iedereen onderscheidt fictie van waarheid (vooral niet in een goed bewerkte foto).

Maar: dit was maar één van de artikelen die ik tegenkwam... Op dezelfde avond kwam ik namelijk ook terecht bij dit artikel.

Het toeslagenschandaal is inmiddels wijd bekend in Nederland (en omstreken). Gezinnen ervaarden discriminatie om redenen waar zij zelf niets aan kunnen doen. Want realistisch gezien kun je nu eenmaal niet altijd beïnvloeden dat je een eenoudergezin bent, als migrant hier terecht bent gekomen of een laag inkomen hebt. Of wel? Nog minder gezelligheid... 

Dan de laatste in dit rijtje minder gezellige berichten. Ik beloof dat het daarna weer iets gezelliger gaat worden. Dit was het laatste bericht. 

Buitenlandse Zaken. Alweer. Dit is niet de eerste keer dat dit ministerie structureel racistisch wordt genoemd. Maar wat mij het meeste zorgen baart op dit moment, is dat ik steeds vaker verslaggeving zie over polarisatie, racisme, discriminatie, vooroordelen. En dat is aan de ene kant goed, want godzijdank wordt er nu aandacht geschonken aan het feit dat Nederland wel degelijk racistisch is en discrimineert, ook al worden wij gezien als één van de meest tolerante landen in de wereld. En denken we (en hiermee bedoel ik de witte Nederlanders) graag dat wij ontzettend tolerant zijn naar andere mensen. Maar dit blijkt al lange tijd niet meer te kloppen. 

Lieve medelander: wat vind jij van dit alles? Zoals gezegd: voor mij is het een extra drijfveer om te doen wat ik doe. Educatie aanbieden waarin kinderen en volwassenen geleerd wordt dat er nu eenmaal verschillende opvattingen, religies en huidskleuren zijn in ons land, en handvaten bieden om daarmee om te gaan. Maar ik zou zo graag willen dat hier op landelijk niveau véél meer aandacht aan wordt besteed. Structurele discriminatie in de top van ons land, in instanties die juist burgers moeten beschermen en het goede voorbeeld moeten geven, ik krijg er buikpijn van. Wij kunnen dit als burgers wél beter doen. En moeten het beter doen. Is het niet voor onszelf, dan wel voor de volgende generatie. 

Ik hoop dat je na deze brief even iets gezelligs gaat doen. Drink een wijntje met vrienden, kook voor je lief, ga een boekje lezen bij het haardvuur of zoek je buren op. Maar denk ondertussen ook eens na over hoe we die discriminatie kunnen tegengaan (of in ieder geval verminderen). Wat kun jij doen om niet alleen tolerant te zijn, maar daadwerkelijk respectvol naar een ander? 

Met vriendelijke groet, 

Mara van der Velden

Cactus Educatie 

De volgende Brief aan de Samenleving zal 14 december online komen. Heb je suggesties over wie ik een brief kan schrijven? Stuur me een berichtje!  Je kunt je ook abonneren op mijn nieuwsbrief via LinkedIn.